İSG RİSK DEĞERLENDİRME NEDİR ?
İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ RİSK DEĞERLENDİRMESİ NEDİR?
Risk değerlendirmesi: İşyerlerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin, işçilere, işyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gerekli çalışmaları ifade eder.
NEDEN İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ RİSKLERİNİ DEĞERLENDİRMELİYİZ ?
İşyerinde risk değerlendirmesi yapmak mevzuat yönünde zorunlu olduğu gibi, işletmenin ve ülkenin geleceği açısından da oldukça önemlidir. İşyerlerinde meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucunda büyük maddi kayıplar meydana gelmektedir. Halbuki, gerek iş kazaları gerekse meslek hastalıkları, nedenleri önceden belirlenerek alınacak tedbirlerle önlenebilecek vakalardır. Önceden belirleme de uygulanan işlemlerin toplamına risk değerlendirmesi veya risk yönetimi diyebiliriz.
A-Mevzuat yönünden : Ülkemizde İş Sağlığı ve Güvenliği konusundaki temel yasa olan 6631 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu, AB’ nin 89/391 sayılı çerçeve direktifi ve ülkemizce kabul edilmiş olan 155 ve 161 sayılı ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) sözleşmeleri de dikkate alınarak hazırlanmıştır. 6631 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunun 1. maddesinde: “Bu Kanunun amacı işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir.” 77. maddesinde “İşverenler işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. İşverenler işyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar.” hükümleri yer almaktadır. Bu yasanın 78. maddesine dayanılarak çıkarılmış olan yönetmeliklerde işveren, işyerinde risk değerlendirmesi yapılmasından sorumlu tutulmuştur.
B-Sağlayacağı psiko-sosyal ve ekonomik yararlar yönünden risk değerlendirmesi:
Risk değerlendirmesi sadece yapılması zorunlu bir gereklilik olarak görülmemeli, işletmenin geleceği yönünden önemi üzerinde de durulmalıdır. Risk değerlendirmesi yapmak geleceğe yönelik projeksiyonların hazırlanmasına da ışık tutacaktır. Çünkü, risk değerlendirmesi işverene, işletmenin durumu hakkında yeterli bilgi sağlayacak, üretimde sürprizle karşılaşma durumunu ortadan kaldıracak ve geleceğe güvenle bakmasına katkıda bulunacaktır.
İSG ACİL DURUM PLANI NEDİR
ACİL DURUM NEDİR?
Acil durum, çalışanlar, müşteriler, ziyaretçiler veya halk arasında, ölüm ve ciddi yaralanmaya neden olabilecek veya işin durmasına, faaliyetlerin aksamasına, fiziksel veya çevresel olarak zarar görmesine, tesisin mali yapısının bozulmasına ve toplum içinde itibarının düşmesine neden olabilecek, plan dışı, istem dışı gelişen olaylardır.
Gerçekten de, birçok acil durum sayabiliriz, bunlara örnek vermek gerekirse:
• Yangın • Deprem • Tehlikeli madde olayları • Sel ve su baskını • Aşırı soğuk veya aşırı sıcak • Sabotaj • Toplumsal olaylar • Patlama
İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ ACİL DURUM PLANI NEDİR?
Acil durumlarda yapılacak müdahale, koruma, arama-kurtarma ve ilk yardım iş ve işlemlerinin nasıl ve kimler tarafından yapılacağını gösteren ve acil durum öncesinde hazırlanması gereken planlardır.
PERİYODİK İSG KONTROLLERİ NEDİR
İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ (İSG) KONTROLLERİ
Firmaların çalışmaları sırasında kullandıkları Vinç ve diğer kaldırma ekipmanları ile ,her türlü basınçlı kap ve elektrik tesisatlarında İş sağlığı ve Güvenliği yönünden yaptırmaları gereken periyodik muayeneleri bulunmaktadır.
Vinç ve diğer kaldırma ekipmanları : Kaldırma makineleri ve araçlarının test ve kontrolleri, her çalışmaya başlamadan önce operatörleri tarafından ve çelik halatlar, zincirler, kancalar, sapanlar, kasnaklar, frenler ve otomatik durdurucular, ÜÇ AYDA BİR yapılmalıdır.( İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü,Madde373-437)
Basınçlı Kaplar : Basınçlı Kapların test ve kontrolleri;imalinin bitiminden sonra ve monte edilip kullanılmaya başlanmadan önce, veya yapılan değişiklik ve büyük onarımlardan sonra, en az üç ay kullanılmayıp yeniden servise girmeleri halinde ise tekrar kullanmaya başlanmadan önce ve herhalde periyodik olarak YILDA BİR yapılmalıdır.( İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü,Madde 202-249)
Elektrik Kontrolleri:Her türlü elektrik teçhizatının kontrolü,topraklama kontrolleri,paratoner kontrollerinin yapılması zorunludur.(İş sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü,Elektrik tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği)
ISG UZMANI İSTİHDAMI NEDEN GEREKLİDİR
NEDEN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ UZMANI İSTİHDAMI
Yürürlükteki Kanunla birlikte aşağıdaki şartlar kapsamı dahilinde;
İşverenler, devamlı olarak en az elli işçi çalıştırdıkları işyerlerinde alınması gereken iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin belirlenmesi ve uygulanmasının izlenmesi, iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi, işçilerin ilk yardım ve acil tedavi ile koruyucu sağlık ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla, işyerindeki işçi sayısı, işyerinin niteliği ve işin tehlike sınıf ve derecesine göre;
a) İşyeri sağlık ve güvenlik birimi oluşturmakla, b) Bir veya birden fazla işyeri hekimi ile gereğinde diğer sağlık personelini görevlendirmekle, c) Sanayiden sayılan işlerde iş güvenliği uzmanı olan bir veya birden fazla mühendis veya teknik elemanı görevlendirmekle, yükümlüdürler.(İş Kanunu Madde 81)
Ayrıca Kanunun bir diğer maddesinde;
Bu Kanuna göre sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür. İşverenler iş sağlığı ve güvenliği kurullarınca iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak verilen kararları uygulamakla yükümlüdürler.(İş Kanunu Madde 80)
Ayrıca kanunun atıf yaptığı yönetmelik çerçevesinde;
Sanayiden sayılan, devamlı olarak en az 50 işçi çalışan ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde her işveren bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla yükümlüdür. İşçi sayısının tespitinde işyerinde çalışan işçilerin tamamı dikkate alınır.
İşverene bağlı, fabrika, müessese, işletme veya işletmeler grubu gibi birden çok işyeri bulunduğu hallerde elliden fazla işçi çalıştıran her bir işyerinde ayrı ayrı birer iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur.( İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik,Madde 4)
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULLARININ OLUŞUMU
İş sağlığı ve güvenliği kurulları aşağıda belirtilen kişilerden oluşur.
a) İşveren veya işveren vekili, b) İş Kanununun 82 nci maddesi uyarınca iş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanı, c) İş Kanununun 81 inci maddesi uyarınca görevlendirilen işyeri hekimi, d) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi, e) Varsa sivil savunma uzmanı, f) İşyerinde görevli formen, ustabaşı veya usta, g) 2821 sayılı Sendikalar Kanununun değişik 34 üncü maddesi hükmü uyarınca işyerinde bulunan sendika temsilcilerinin kendi aralarında seçecekleri kişi, işyerinde sendika temsilcisi yoksa o işyerindeki işçilerin yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilecek işçi, h) Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi.
Kurulun başkanı işveren veya işveren vekili, kurulun sekreteri ise bu maddenin (b) bendinde sözü edilen kişidir.
Bu maddenin (b), (c), (d), (e) bentlerinde gösterilen üyeler işveren veya işveren vekili tarafından atanırlar.
Bu maddenin (f) bendinde belirtilen üye o işyerindeki formen, ustabaşı veya ustaların yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilen kişidir.
Bu maddenin (f) ve (g) bentlerinde sözü geçen kurul üyelerinin aynı usullerle yedekleri seçilir.( İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik,Madde 5)
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULUNUN ALMASI GEREKEN EĞİTİMLER
İşveren tarafından, iş sağlığı ve güvenliği kurulu üyelerine ve yedeklerine iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmesi sağlanır. Kurul üyelerinin ve yedeklerinin eğitimleri asgari aşağıdaki konuları kapsar.
a) Kurulun görev ve yetkileri, b) İş sağlığı ve güvenliği konularında ulusal mevzuat ve standartlar, c) Sıkça rastlanan iş kazaları ve tehlikeli vakaların nedenleri, d) Endüstriyel hijyenin temel ilkeleri, e) Etkili iletişim teknikleri, f) Acil durum önlemleri, g) Meslek hastalıkları, h) İşyerlerine ait özel riskler.( İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik,Madde 6)
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ
İş sağlığı ve güvenliği kurullarının görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir;
a) İşyerinin niteliğine uygun bir iş sağlığı ve güvenliği iç yönetmelik taslağı hazırlamak, işverenin veya işveren vekilinin onayına sunmak ve iç yönetmeliğin uygulanmasını izlemek, izleme sonuçlarını rapor haline getirip alınması gereken tedbirleri belirlemek ve kurul gündemine almak, b) İş sağlığı ve güvenliği konularında o işyerinde çalışanlara yol göstermek, c) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tehlikeleri ve önlemleri değerlendirmek, tedbirleri belirlemek, işveren veya işveren vekiline bildirimde bulunmak, d) İşyerinde meydana gelen her iş kazası ve tehlikeli vaka veya meslek hastalığında yahut iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili bir tehlike halinde gerekli araştırma ve incelemeyi yapmak, alınması gereken tedbirleri bir raporla tespit ederek işveren veya işveren vekiline vermek, e) İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği eğitim ve öğretimini planlamak, bu konu ve kurallarla ilgili programları hazırlamak, işveren veya işveren vekilinin onayına sunmak ve bu programların uygulanmasını izlemek, f) Tesislerde yapılacak bakım ve onarım çalışmalarında gerekli güvenlik tedbirlerini planlamak ve bu tedbirlerin uygulamalarını kontrol etmek, g) İşyerinde yangınla, doğal afetlerle, sabotaj ve benzeri ile ilgili tedbirlerin yeterliliğini ve ekiplerin çalışmalarını izlemek, h) İşyerinin sağlık ve güvenlik durumuyla ilgili yıllık bir rapor hazırlamak, o yılki çalışmaları değerlendirmek, elde edilen tecrübeye göre ertesi yılın çalışma programında yer alacak hususları ve gündemi tespit etmek, işverene teklifte bulunmak, planlanan gündemin yürütülmesini sağlamak ve uygulanmasını değerlendirmek, i) 6631 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanununun 83 üncü maddesinde belirtilen taleplerin vukuunda acilen toplanmak ve karar vermek.( İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik,Madde 7)
İSG ÖLÇÜM ve ANALİZLERİ NEDİR
İŞ SAĞLIĞI GÜVENLİĞİ ÖLÇÜM VE ANALİZLER
İlgili yönetmelikler çerçevesinde firmalarda işin yürütülmesi aşamasında ortaya çıkan Fiziksel etmenlerin;
- 2. Titreşim 3. Aydınlatma 4. Ortamdaki gaz ve toz miktarı 5. Aydınlatma gibi
Ortamdaki ölçümlerinin yapılması gerekmektedir. Eğer ölçülen değerler Yönetmelikler de belirtilen değerlerin üzerindeyse gerekli çalışmaların yapılması zorunludur.
